Soms is het mooiste moment van de uitvaart ná de uitvaart…
Dat was mijn ervaring onlangs bij de uitvaart van een tuinder. Na de kerkdienst gingen we naar het bedrijf dat hij ooit zelf had opgebouwd en dat nu in handen was van zijn (klein)kinderen. Vanaf de parkeerplaats leidde de route ons minutenlang door de kassen – tussen de bloemen door – naar een ruimte die ingericht was voor de condoleance. Toen ik na een uur vertrok en in mijn eentje dezelfde weg door de kassen aflegde, stelde ik me voor hoe hij daar gelopen had. Lang geleden als tuinder en harde werker – met niets begonnen, in een totaal andere context – en kort geleden als oud-tuinder, vader en opa. Apetrots en vol verwondering. Dat wij op de dag van zijn uitvaart tussen zijn bloemen – zijn levenswerk – liepen, raakte me.
In de jaren dat ik in het Westland woonde, vond ik het moeilijk de schoonheid van de kassen te zien. Ik verlangde soms naar wat meer ruimte en uitzicht. Maar nu was de schoonheid onontkoombaar. En snapte ik zijn trots maar al te goed. Maar het meest trots die dag waren zijn vrouw, kinderen en kleinkinderen. Niet op het bedrijf, maar op hem. Op wie hij was, op hoe hij was. Als mens. Als echtgenoot, (schoon)vader en opa. En ja… ook als tuinder! Want soms zijn familie en bedrijf, leven en werk niet van elkaar te scheiden.