De afscheidsdienst is niet in besloten kring, maar de familie verwacht weinig tot geen mensen van buiten de familie. Ze hebben een paar kaarten verstuurd naar buren en kennissen. Maar omdat de uitvaart niet in zijn woonplaats plaatsvindt, gaan zij ervan uit dat zij niet zullen komen.
Kees was volgens één van zijn zussen “een kleine kluizenaar”. Hij was erg op zichzelf en had genoeg aan zijn werk, zijn planten en zijn katten. Toen hij een paar jaar geleden met pensioen ging, werd zijn sociale wereld nog kleiner. Wel zag hij zijn familie op alle verjaardagen en feestdagen. Hij was op zijn zussen, neven en nichten gesteld.
Voor aanvang van de uitvaartceremonie verzamelt de familie zich in de ontvangstkamer van het crematorium. Een klein groepje mensen staat wat apart. Geen familie, is mijn vermoeden. Ik besluit het te gaan vragen, zodat ik ook hen welkom kan heten straks. Ze blijken oud-collega’s van Kees te zijn, samen met hun partners. Ze hebben zo lang met hem gewerkt, vertellen ze, dat ze graag wilden komen om afscheid te nemen. Ik heet hen warm welkom, want ik weet dat de familie hun komst enorm op prijs stelt.
Aan het begin van de ceremonie, na het welkom, steken we de vele kaarsen aan. Het zijn bijzondere kandelaars en lichtjes uit Kees’ eigen huis, want hij was gek op kaarsen. Eerst de zussen en hun partners. Daarna alle neven en nichten. Nog steeds zijn er lichtjes onaangestoken. En gelukkig luisteren we tijdens dit kaarsenritueel naar een lang muziekstuk van Mozart. Zo loop ik met het aansteekkaarsje naar de collega’s: “voel je niet verplicht, er moet niets, maar als jullie willen kunnen jullie ook een lichtje voor Kees aansteken.” Ze willen alle drie.
Als na afloop één van hen langs mij de aula uitloopt, zegt ze: “Wat heb je dit fantastisch verwoord, het was precies Kees.” Mooi vind ik dat. Ik heb Kees niet gekend en heb in de afgelopen dagen alleen zijn zussen gesproken. Zij hebben mij veel over hem verteld. En blijkbaar was hij bij zijn familie precies dezelfde Kees als op zijn werk. Want deze verhalen blijken ook voor de collega’s herkenbaar. Tijdens de koffie zegt een andere collega: “Wat fijn dat wij ook nog een lichtje voor hem konden aansteken.” Toch goed dat zijn zus zóveel kaarsen meegenomen had. Geen bloemenzee maar een lichtzee als laatste eerbetoon. Voor een man die zeer geliefd is bij zijn familie en zeer gewaardeerd werd door zijn collega’s.
Als je een rouwkaart krijgt met daarop gegevens over de uitvaart, weet dan dat je van harte welkom bent. Soms ben je één van de honderden en soms één van de weinigen. Dat laatste kan misschien een beetje ongemakkelijk voelen, maar ook (of juíst!) bij een kleine uitvaart kan je aanwezigheid heel veel betekenen.